برداشت زیست محیطی از شعر ” آب را گل نکنیم ” سروده های سهراب سپهری ( فتاح امین زاده )

برداشت زیست محیطی از شعر (آب را گل نکنیم )سروده ی سهراب سپهری

آب را گل نکنیم .

در فرودست انگار کفتری می خورد آب.

یا که در بیشه ای دور سیره ای پر می شوید .

یادر آبادی کوزه ای پر می گردد.

آب را گل نکنیم .

شاید این آبروان .

می رود پای سپیدار تا فرو شوید اندوه دلی

دست درویشی شاید نان خشکیده فروبرده در آب

زن زیبایی آمد لب رود .

آب را گل نکنیم .

روی زیبا دو برابر شده است .

چه گوارا .این آب.

چه زلال این رود .

مردم بالا دست چه صفایی دارند .

چشمه هاشان جوشان .

گاوهاشان شیر افشان باد.

من ندیدم ده شان

بی گمان پای چپر هاشان جای پای خداست .

مهتاب آنجا می کند روشن پهنای کلام .

بی گمان در ده بالا دست ،چینه ها کوتاه است .

مردمش میدانند که شقایق چه گلی است .

بی گمان آنجا آبی ،آبی است .

غنچه ای می شکفد اهل ده باخبرند .

چه دهی باید باشد کوچه باغش پر موسیقی باد .

مردمان سر رود آب را می فهمند گل نکردنش ، ما نیز

آب را گل نکنیم .

اشاره : زنده یاد سهراب سپهری.

        سهراب سپهری پانزدهم مهرماه سال ۱۳۰۷در شهر کاشان بدنیا امد او علاوه بر سرودن شعر در نقاشی هم دست بالایی داشت بعد از سالها تلاش در راه گسترش هنر و شعر عاقبت در اول اردیبهشت ماه ۱۳۵۹چشم از جهان فرو بست بر سنگ مزارش این قطعه شعر : به سراغ من اگر می ایید نرم و آهسته بیایید مبادا که ترک بردارد چینی نازک تنهایی من حک شده است .

         شاعر چه رسا و اشکار می گوید. آب نه تنها در زندگی انسان از درویش و غنی مهم است بلکه هر موجود زنده دیگر از گیاه و درخت تا پرنده و چرنده برای ادامه حیات از آن بی نیاز نیست . واستفاده از این موهبت طبیعی حق همه است . واز آن جهت نباید آب را گل کنیم .

          این مفهوم را آنانی درک می کنند که به درجاتی از آگاهی و شعور رسیده باشند . سرخی شقایق زلال آب و هوای پاک را درک میکنند . پرتو افشانی ،ماه و اندوه دل سپیدار وشادی سیره وخوشحالی کبوتران را تااعماق وجودشان فهمیده اند . این چنین کسانی مردم بالا دست هستندکه آب را گل نکرده اند و تصادفی نیست که بر صدر نشسته اند .

          آب مظهر زندگی است .زن هم مظهر زایش است . به همین خاطر آن هنگام که زنی زیبا رو از آبی زلال, کوزه بر می گیرد انگار که جمعیت پری رویان دو برابر می شوند و چه زیبا تشبیه کرده عکس مه رویان را در آبی پاک ، به زایش وافزایش جمعیت در اثر استفاده از آب, این مردم چشمه هایشان جوشان است .نیز گاوها و دام هایشان شیر افشان چه از طبیعت پاک بهره میجویند و در علفزارهای پاکیزه می چرند و این دست یابی به برکت سرشار ناشی از نگهداری محیط بصورت صحیح و بهره مندی بهینه از طبیعت بوده است .

          این مردم با صفا هستند. به آرامش و ثروت رسیده اند . زندگیشان زیباست و آسمانشان آبی آبی ، آب را گل نکرده اند و محیط زندگی خود را نیالوده اند . این همان مفهوم توسعه و پیشرفت است . ونگاه جهانی به محیط زیست که امروزه تحت عنوان توسعه پایدار از آن نام می برند . یعنی رسیدن به رشد وتوسعه اقتصادی به شرط حفظ محیط زیست و کوشش در بقاء ودوام آن. گذشتگان آب را گل نکرده و به ما سپردند.ما نیز آب را گل نکنیم وبه دیگران بسپاریم که اگر جنین نباشد هرگز ما را نمی بخشند .

           اگر خواهان تداوم زندگی آرام هستیم .اگر خواهان بهرمندی نسل های آینده از موهبت های طبیعی هستیم .اگر حق حیات آبرومندانه برای خود قائل هستیم , اگر به زندگی حیوانات در محیط طبیعی باور داریم باید محیط زیست خود را پاس بداریم و آنرا آلوده نکنیم, به امید اینکه همه در این راه انسانی کوشا باشیم و با دیدن گل و گیاه و آب به روان سهراب هم درود بفرستیم .

فتاح امین زاده