معرفی خرس قهوه‌ای
مجله ژینگه – شماره صفر – انجمن پاژین – سال ۱۳۸۰
جانوریست پستاندار که تاکنون بیش از ۲۰۰ نژاد مختلف از آن در اروپا، آمریکا و آسیا ، از جمله ایران شناخته شده است. وزن آن به ۲۵۰-۲۷۰ کیلوگرم می‌رسد و در ایران از رنگ‌های زرد کم رنگ تا قهوه‌ای دیده‌می‌شود. خرس‌های کوه‌های پوشیده از جنگل کردستان کم رنگ‌تر هستند و روی کتف و سینه آنها سفید به‌نظر می‌رسد.
جانوران شناسان احتمال می‌دهند که خرس کردستان (ورچ ) از نژاد ‹‹ خرس سوری ›› باشد. نسل این جانور پستاندار در حال انقراض بوده و در خارج از ایران احتمالاً نابود شده است.
خرس قهوه‌ای ایران ظاهراً خواب زمستانی دارد و در دوره خواب زمستانی است که ماده آن ۴-۲ و غالباً ۲ بچه به دنیا می‌آورد. خرس‌های جوان هنگام تولد در حدود ۵۰ کیلوگرم وزن دارند و رنگ آنها از رنگ پدر و مادر خود تیره‌تر و به رنگ قهوه‌ای تیره می‌باشد. خرس قهوه‌ای روی‌هم‌رفته جانوری ترسناک است ولی خود او نیز ترسو است و بیشتر دوست دارد تنها زندگی کند. گفته می‌شود که برای انسان هیچگونه خطری ندارد و حمله به انسان توسط خرس ماده بچه‌دار صورت میگیرد. خرس جانوری است همه چیز خوار و از مواد گیاهی و جانوری و از عسل تغذیه می‌کند و آن را بسیار دوست دارد و گاهی به لانه زنبور عسل وحشی که در داخل تنه درختان لانه می‌سازند، حمله می‌کند و عسل آن را به یغما می‌برد.
خرس جانوری است عظیم‌الجثه و قوی و پر تحرک که در جنگل علاقه زیادی به خوردن دانه‌های درختان بلوط دارد. در کشورهای خارجی که از حیات وحش آمار‌های دقیقی در دست دارند، تعداد آن را متناسب با وسعت و امکان جنگل حساب کرده و تجدید نسل آنرا کنترل می‌نمایند. وجود آن به اندازه متعادل در بقای محیط زیست منطقه لازم است و نباید همه آنها را از بین برد. پوست خرس (ورچ) بسیار ارزشمند است و برای تهیه لباس می‌توان از آن استفاده کرد. در کشورهای اروپایی از پوست آن پالتوهای زنانه پر ارزش تهیه می‌کنند. گوشت خرس قابل خوردن نیست.