مصاحبه اختصاصی انجمن پاژین با خانم دکتر “هانیه غفاری” عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه کردستان

۱– لطفاً خودتون رو معرفی کنید و زمینه تخصص کاری شما چیست؟

هانیه غفاری هستم دکترای محیط زیست، عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه کردستان، مدیر عامل موسسه خزنده شناسان پارس و عضو گروه تخصصی لاک پشت های آب شیرین اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN/SSC). زمینه تخصصی من مطالعه و بررسی جنبه های مختلف بوم شناسی خزندگان و دوزیستان، بویژه لاک پشت ها و همچنین حفاظت از آنها است. از جمله طرح های حفاظتی انجام شده در ایران که با همکاری اعضای موسسه خزنده شناسان پارس انجام داده ام می توان به: طرح آموزش مردم محلی استان خوزستان در رابطه با لزوم حفاظت لاک‌پشت فراتی و زیستگاه آن، طرح حفاظت از گاندو در استان سیستان و بلوچستان و همچنین طرح حفاظت از سمندر امپراطور با مشارکت مردم بومی استان های خوزستان، لرستان و تهران اشاره نمود

۲- لاکپشت جزو کدام دسته از جانداران طبقه بندی می شوند و چند گونه لاکپشت در طبیعت به طور کل و در زاگرس به طور خاص جود دارد؟

لاک پشت ها گروهی از خزندگان هستند. در ایران ده گونه لاک پشت وجود دارد که پنج گونه از آنها دریایی، سه گونه برکه ای و دو گونه خشکیزی هستند. در منطقه زاگرس یک گونه لاک پشت خشکیزی با نام فارسی لاک پشت مهمیزدار و یک گونه لاک پشت برکه ای با نام لاک پشت برکه ای خزری زیست می کنند.

۳– لاکپشت چه تأثیری بر روی محیط زیست دارد؟

لاک پشت های خشکیزی گیاهخوار هستند، بنابراین آنها نقش مهمی در پراکنش دانه های گیاهان دارند. بسیاری از گیاهان بدون حضور لاک پشتها در اکوسیستم قابلیت انتشار و بقا نخواهند داشت. لاک پشت های برکه ای که لاشه خوار هستند و از اجساد و بقایای سایر موجودات تغذیه می کنند باعث پاکیزه نگه داشتن کف رودخانه ها می شوند و بعبارتی رفتگر محیط های آبی هستند. همچنین لاک پشت ها با کنترل جمعیت موجوداتی که از آنها تغذیه می کنند به حفظ تعادل در اکوسیستم کمک می کنند. آنها مانند هر موجود دیگری بخشی از زنجیره غذایی بوده و حذف آنها باعث به هم خوردن نظم طبیعت خواهد شد.

۴– لاکپشت چه دشمنان طبیعی در زاگرس دارد؟

بزرگترین دشمن لاک پشتها در منطقه زاگرس انسان است. تخریب زیستگاه و کشتار و صدمه زدن به این خزندگان از اصلی ترین دلایل تهدید آنها در این منطقه است. البته پرندگان شکاری گاهی لاک پشتها را شکار می کنند.

۵- آتش سوزی جنگلها و مراتع چه تأثیری بر روی زندگی لاکپشتها دارد؟

باعث از بین رفتن زیستگاه آنها و همچنین کشتار لاک پشت ها خواهد شد.

۶- در آتش سوزی جنگلها و مراتع زندگی چه حیواناتی بیشتر در معرض خطر قرار دارد؟

تمامی موجوداتی که در زیستگاههای جنگلی و مرتعی زیست می کنند. البته موجوداتی که قابلیت و توانایی جابجایی بیشتری دارند می توانند از منطقه آسیب دیده دور شده و نجات یابند، اما خزندگان بدلیل قابلیت جابجایی اندک بیشتر آسیب می بینند و از بین خواهند رفت.

۷- آیا اگر محل زندگی آنها مورد آتش سوزی قرار گیرد آیا لاکپشتها امکان برگشت به آنجا را دارند لطفاً توضیح دهید؟

زیستگاه آسیب دیده به سالهای طولانی زمان نیاز دارد تا ترمیم شود و دیگر به شکل قبل از آتش سوزی باز نخواهد گشت بنابراین نمی تواند زیستگاه مناسبی برای جانداران منطقه باشد.

سایت موسسه خزنده شناسان پارس:

http://pars-herp.info/